Zona thần kinh: nguyên nhân, triệu chứng và phòng ngừa

1. Bệnh zona thần kinh  

Zona thần kinh là một bệnh lý nhiễm trùng, gây ra bởi virus varicella-zoster (VZV), cùng loại với virus thủy đậu. Bệnh gây ra tình trạng phát ban hoặc mụn nước đau đớn trên da, xuất hiện thành một dải ở một vùng trên cơ thể người bệnh.   

Người nhiễm VZV lần đầu sẽ có biểu hiện của bệnh thủy đậu. Sau khi khỏi bệnh hoàn toàn, virus gây bệnh vẫn tồn tại trong hạch thần kinh trong nhiều năm, đến khi có điều kiện thuận lợi như cơ thể suy nhược, suy giảm sức miễn dịch,...chúng sẽ hoạt động trở lại, rời vị trí theo dọc dây thần kinh ra ngoài và gây ra các biểu hiện của bệnh Zona.   

2. Các triệu chứng của Zona thần kinh  

Các triệu chứng của bệnh zona thường chỉ ảnh hưởng đến một phần nhỏ ở một bên cơ thể, bao gồm:  

• Đau, nóng rát hoặc ngứa ran  
• Nhạy cảm khi chạm vào   
• Phát ban đỏ bắt đầu vài ngày sau cơn đau  
• Các mụn nước chứa đầy chất lỏng vỡ ra và đóng vảy  
• Ngứa  

Một số người có triệu chứng của nhiễm siêu vi như:  

• Sốt  
• Đau đầu  
• Nhạy cảm với ánh sáng  
• Mệt mỏi  

Đau thường là triệu chứng đầu tiên của bệnh zona. Đối với một số người, cơn đau có thể dữ dội. Một số người bị đau zona mà không bị phát ban.   

Thông thường, phát ban zona phát triển thành một dải mụn nước bao quanh bên trái hoặc bên phải của thân mình. Đôi khi, zona mọc xung quanh một mắt hoặc ở một bên cổ hoặc mặt.   

3. Các biến chứng do zona thần kinh  

Bệnh zona có thể gây ra một số biến chứng như:  

• Đau thần kinh sau zona: đối với một số người, cơn đau do zona vẫn tiếp diễn rất lâu sau khi mụn nước đã lành. Điều này xảy ra khi các sợi thần kinh bị tổn thương và truyền tín hiệu đau từ da đến não, khiến người bệnh có cảm giác đau đớn khó chịu kéo dài.   
• Mất thị lực: bệnh zona ở mắt hoặc xung quanh mắt có thể gây ra nhiễm trùng dẫn đến mất thị lực.   
• Các vấn đề về thần kinh: Bệnh zona có thể gây viêm não, liệt mặt hoặc các vấn đề về thính giác hoặc thăng bằng.   
• Nhiễm trùng da: nếu mụn nước do bệnh zona không được điều trị đúng cách, nhiễm trùng da do vi khuẩn có thể phát triển.   

4. Chẩn đoán và điều trị zona thần kinh  

Để chẩn đoán bệnh zona thần kinh, bác sĩ sẽ kiểm tra các nốt phát ban và mụn nước, cùng với các triệu chứng do bệnh gây ra. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể lấy mẫu da hoặc dịch từ mụn nước để xét nghiệm nhằm xác định sự hiện diện của virus varicella-zoster (VZV).   

Các biện pháp điều trị zona bao gồm:  

• Thuốc kháng virus: các loại thuốc này làm giảm sự khó chịu và chấm dứt sớm các triệu chứng trong vòng 72 giờ kể từ khi có dấu hiệu phát bệnh. Các thuốc kháng virus phổ biến hiện nay là: acyclovir, famciclovir, valacyclovir  
• Thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen, ibuprofen…để giảm sự khó chịu và làm dịu các triệu chứng của bệnh.  
• Thuốc khác: tùy theo triệu chứng và mức độ bệnh, bác sĩ có thể kê thêm một số loại thuốc như kháng histamin, thuốc giảm đau thần kinh, …  

5. Cách phòng ngừa bệnh zona thần kinh  

Virus gây bệnh zona có thể lây khi tiếp xúc với những người bị bệnh thông qua đường hô hấp và dịch mụn nước, vì vậy cần tránh tiếp xúc với người bệnh khi họ đang còn những vệt mụn nước trên cơ thể.  

Người bệnh không bị zona nếu chưa từng bị thủy đậu, tiêm vắc-xin ngừa bệnh bảo vệ khỏi thủy đậu sẽ phòng tránh được zona.   

Một trong những nguyên nhân khiến người bệnh bị zona là do sức khỏe kém và suy giảm miễn dịch. Các biện pháp để nâng cao sức khỏe bao gồm ăn uống lành mạnh, duy trì cân nặng khỏe mạnh, tập thể dục thường xuyên, tránh xa thuốc lá và các chất kích thích,...cải thiện được nguy cơ mắc bệnh.   

Ngoài ra, khi có dấu hiệu của bệnh, người bệnh nên đi khám và tuân thủ theo điều trị của bác sĩ, để tránh những biến chứng nguy hiểm do zona thần kinh gây ra.   

Nguồn tham khảo 

Tổng hợp